DEHB Belirtileri - Muğla Dikkat Eksikliği

Tanıdığınız biri DEHB olabilir mi? Belki sadece dikkatsizler. Veya hiperaktif ve dürtüsel de olabilirler. Bu özelliklerin hepsine de sahip olabilirler.

DEHB için Üç Grup Semptom Vardır:

1. Dikkat Dağınıklığı
2. Hiperaktivite
3. Dürtüsellik

Hepsine dair gerçekleri öğrenmek ve her biri için sergilenen davranış örneklerini öğrenmek için yazımızı okuyun.

Dikkat Dağınıklığı

Bir çocuk okula gidene kadar dikkat dağınıklığı ile ilgili belirtileri fark etmeyebilirsiniz. Yetişkinlerde ise, iş hayatında veya sosyal durumlarda fark etmek daha kolay olabilir.

Dikkat dağınıklığı olan birey ev ödevi veya ev işleri gibi işleri erteleyebilir, tamamlayamaz ya da çoğu zaman tamamlanmamış bir aktiviteden diğerine geçebilir.

Dikkat Dağınıklığı ile İlgili Davranış Belirtileri:

• Düzensiz olmak
• Odaklanma eksikliği
• Ayrıntılara dikkat etmeden ve dikkatsiz hatalar yapma eğiliminde olma. 
• Çalışmalarının dağınık ve dikkatsiz olması.
• İletişim esnasında başkalarını dinleme ve sosyal kurallara uyum sağlama konusunda zorlanma.
• Günlük aktiviteler konusunda unutkan olmak (örneğin, randevuları kaçırmak, öğle yemeğini getirmeyi unutmak gibi…)
• Önemsiz sesler veya genellikle başkaları tarafından göz ardı edilen olaylar gibi durumlardan kolayca rahatsız olma ve dikkatinin hemen dağılması.

Hiperaktivite

Yaş faktörüne bağlı olarak değişebilir. Okul öncesi çocuklarında bunu fark etmek daha kolay olabilir . Hiperaktivite ile ilgili belirtiler çoğu zaman ortaokuldan önce ortaya çıkmaktadır.

Hiperaktivite ile İlgili Davranış Belirtileri:

• Sürekli olarak kıpırdanma ve yerinde duramama
• Etrafta dolaşmak veya koşmak için sık sık yerinden kalkma
• Uygun olmayan yer ve zamanlarda bile koşma ve tırmanma. (Gençlerde bu huzursuzluk şeklinde görünebilir.)
• Sessiz bir şekilde oynamak veya sessiz hobiler yapmakta zorlanma
• Her zaman "hareketli" olma
• Çok fazla konuşma ihtiyacı duyma.

DEHB'si olan yeni yürümeye başlayan çocuklar ve okul öncesi çocuklar sürekli hareket halindedir, mobilyalara zıplar ve oturarak ya da sabit durarak yapabilecekleri grup aktivitelerine katılmakta zorlanırlar. Örneğin, kendilerine anlatılan bir hikayeyi, durup dinlemeleri gerektiğinde oldukça zor zamanlar geçirebilirler.

Okul çağındaki çocukların da benzer bir takım alışkanlıkları vardır, ancak bunları okul öncesi çocuklara göre daha az fark edebilirsiniz.

Hiperaktivite, gençler ve yetişkinlerde daha çok huzursuzluk hissi olarak ortaya çıkabilir. Ayrıca, hala oturdukları yerde sessiz bir şekilde etkinlik yapmakta zorlanabilirler.

Dürtüsellik

En temel belirti sabırsızlıktır. Konuşma ya da tepki verme gibi sıranın kendisine gelmesini beklemesi gereken durumlarda zorluk yaşar.

Dürtüsellik ile İlgili Davranış Belirtileri:

• Sıranın kendisine gelmesini beklerken zor zamanlar geçir.
• Birisi onlara soru sormayı bitirmeden verilebilecek bütün cevapları verir.
• Yaptığı şeye sık sık ara verir ya da başkalarının yaptıklarına müdahale eder. Bu genellikle sosyal ya da iş ortamlarında bir takım sorunlara neden olacak kadar çok olabilir.
• Uygun olmayan zamanlarda konuşmaya başlama eğilimindedirler.

Dürtüsellik, nesnelere çarpma veya insanlara çarpma gibi bir takım kazalara neden olabilir. DEHB olan çocuklar da olabilecek sonuçları düşünmeden riskli şeyler yapabilir. Örneğin, yüksek bir yere tırmanıp kendilerini tehlikeye atabilirler.

Bu belirtilerin çoğu zaman zaman tüm gençlerde görülür. Ancak, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan çocuklarda evde ve okulda veya arkadaşlarıyla bir arada oldukları durumlarda çok daha fazla olurlar.

Özetle ifade etmek gerekirse DEHB; kişinin evde, sosyal ortamda veya iş hayatı üzerinde olumsuz etkilere sahiptir. Kişinin hayat kalitesini olumsuz etkileyen Dikkat Dağınıklığı, Hiperaktivite ya da Dürtüsellik belirtilerinin tamamen çözülebilmesi ya da en aza indirilebilmesi için uzman desteği almak faydalı olabilir. Çocuğunuzda ya da kendinizde DEHB olduğunu düşünüyorsanız ile olarak bir uzman doktora başvurmalısınız. Gerekli değerlendirmeler yapıldıktan sonra bir tedavi süreci gerekiyorsa ilk olarak doktorunuzun yönlendirmesiyle tedaviye başlamalı ve eğer isterseniz sonrasında Muğla Dikkat Dağınıklığı Eğitimi yazımızı okuyarak ek destekler hakkında bilgi alabilirsiniz.